De nieuwe cd van Taylor Swift, 1989, kwam maandag uit. De muziek is op zich aardig: catchy, je kunt er goed op dansen, met af en toe een regel die je met veel nadruk kan meezingen (“like, ever!”) Maar de muziek alleen kan mijn fascinatie met Swift niet echt verklaren.

Het is natuurlijk gevaarlijk om muziek teveel te zien als een directe uiting van de liedjesschrijver, maar het werk van Taylor Swift is zo uitdrukkelijk autobiografisch dat het heel moeilijk is de neiging te weerstaan. Nu zijn op deze cd de autobiografische details minder frequent. Alleen “Style” en “Out of the Woods” lijken over een specifieke ex te gaan: Harry Styles van One Direction (voor de mensen van mijn generatie: de Backstreet Boys van nu).

Maar zelfs die overgang valt te zien in het licht van Taylor’s leven. Twee jaar geleden was haar liefdesleven, de ene verraderlijke ware liefde na de andere, nog bron voor eindeloze grappen. In een geraffineerd staaltje image-management heeft Swift de jongens echter – in ieder geval publiekelijk – links laten liggen en vervangen door vriendschap met een stoet beroemde vriendinnen zoals Lena Dunham, Karlie Kloss en Emma Stone.

Taylor Swift is vooral erg goed in hoe ze de indruk geeft van geleidelijke, voortdurende volwassenwording – met al het vallen en opstaan dat daarbij hoort. Haar eerste cd kwam uit toen ze zestien was, een countrysterretje met uitbundige krullen. De cd toont op haast ontroerende wijze het wereldbeeld van een zestienjarig: Taylor huilt romantisch over een jongen die een ander leuk vind en haar niet ziet staan en test elke relatie aan een Hollywoodachtig ideaalbeeld.

Bij haar tweede cd, Fearless, uitgebracht toen ze 18 was, ontwikkelt zich al een trend. In “Fifteen” kijkt ze terug op die leeftijd vanuit het perspectief van iemand die sindsdien ouder en wijzer is geworden, iemand die de gemaakte fouten niet meer zou maken. Maar tegelijkertijd is ze in sommige opzichten nog steeds heel onvolwassen, zeurend dat een jongen die ze leuk vindt voor de “short skirts” en “high heels” gaat in plaats van voor het T-shirt en de sneakers die zij draagt – en dat terwijl Taylor zelf een ranke blondine is die nooit minder dan perfect gestyled de straat op gaat.

Dit patroon zet zich elke cd door. Ze kijkt terug als iemand die veel geleerd heeft, maar is zich er ook duidelijk van bewust dat ze nog steeds fouten zal maken, dat ze nog veel te leren heeft. Ik denk dat haar muziek me daarom aanspreekt: ze vangt heel goed hoe de persoon die je een paar jaar terug was haast kan voelen als een vreemde, vertrouwd maar toch vervreemdend anders.

Deze nieuwe Taylor is bovendien heerlijk bitchy. Hier waren al eerder sporen van te zien – zie het venijnige Dear John over John Mayer, en natuurlijk We are Never Ever Getting Back Together – maar in liedjes als Blank Space en Shake It Off ontleedt ze haar eigen imago haarscherp. Ik kan dan ook niet wachten om de volgende Taylors te ontdekken.