Pleidooi voor de moeilijke film

Afgelopen donderdag zat ik in de bioscoop voor Cemetery of Splendour. Met wel drie andere mensen.

Cemetery of Splendour is een film van Apitchatpong Weerasethakul – en er is een reden dat ik die naam tegenwoordig kan spellen zonder hem op te hoeven zoeken. “Joe”, zoals hij zich ook wel laat noemen door de Westerse pers, is een Thaise filmmaker die in zijn films op een wonderbaarlijke manier het alledaagse en het mystieke combineert.

De films van Joe zijn sloom, en vreemd. Cemetery of Splendour heeft ten opzichte van zijn andere films nog het meeste iets dat je een plot zou kunnen noemen maar wordt allerminst door narratieve vereisten voortgedreven. Nu heb ik niets tegen films die dat wél zijn – integendeel. Toch is het af en toe heerlijk om eens een film te kijken die lak heeft aan, zeg, een nette structuur in drie akten of conventionele catharsis.

Cemetery of Splendour is sloom, en vreemd. Cemetery of Splendour is ook dromerig, en grappig, en ontroerend, en mooi. Er zijn vast meer dan vier mensen te vinden op een willekeurige donderdagavond in Eindhoven die daar van zouden kunnen genieten.

Niet voor mij

Beyonce dropte gisteravond onverwacht een nieuw nummer en een nieuwe clip. Heel twitter was in rep en roer. Deels omdat het een mini-kunstwerkje is: een eindeloos te ontleden dense text die het persoonlijke en het politieke verenigt. Het enthousiasme van zwart twitter was bovendien groot omdat de clip zo duidelijk gericht is op de zwarte kijker – en meer in het bijzonder de zwarte kijker uit het zuiden van de VS.

Ik ben niet het bedoelde publiek voor Formation. Ik ben ook absoluut niet het bedoelde publiek voor één van mijn lievelingspodcasts, Another Round, of voor een boek als The Price of Salt/Carol van Patricia Highsmith.

Ben ik ondanks dat geïnteresseerd? Nee, ik ben dáárom geïnteresseerd. Alledrie leveren ze een inkijkje krijgen in een andere wereld, een wereld waarvoor ik niet belangrijk ben – en dat dat kan is juist de kracht van kunst. Ik denk dan ook dat het voor niemand kwaad kan om af en toe media op te zoeken die overduidelijk voor iemand anders bedoeld zijn.

Velen kunnen niet anders: nog steeds neemt het gros van de popcultuur de witte, heteroseksuele kijker als standaard. Alleen als witte heteroseksueel moet je af en toe moeite doen om uit je comfort zone te stappen.

Van subtekst tot tekst

Veel niet-heteroseksuele kijkers zochten altijd al in heteronormatieve media tekenen van hun bestaan. Het geparfumeerde visitekaartje; de “confirmed bachelor”; de streng geklede huishoudster die geobsedeerd is met de vorige meesteres: voor de goede verstaander was er tussen de regels door van alles te vinden (zie ook: The Celluloid Closet; dit humoristische stuk).

Naarmate homo-acceptatie toeneemt groeit echter de weerstand: waarom zou je genoegen nemen met kruimels en hints? Daarom voelt de clip voor het nummer Genghis Khan van Miike Snow zo bevrijdend.

 

De homoseksuele subtekst van veel Bondfilms wordt in de clip spontaan tekst. Wie zou daar nou niet van gaan dansen?