De laatste film die de gebroeders Coen regisseerden dateert alweer uit 2013: het voor hun doen vrij statige en realistische Inside Llewyn Davis (ze schreven sindsdien wel mee aan Unbroken en Bridge of Spies). Toch waren de broers in 2015 allesbehalve afwezig: de serie Fargo beleefde een fantastisch tweede seizoen en in Kumiko, the Treasure Hunter gaat een Japanse vrouw op zoek naar het geld dat in de film Fargo begraven wordt.

Het knappe van de serie Fargo is dat het een kundige nabootsing is die meer weet te zijn dan alleen een imitatie. Maker Noah Hawley stopt zijn serie vol met kleine echo’s naar de film waar het naar vernoemd is, van soortgelijke snorren tot overeenkomende regels dialoog. Ook elementen van het verdere oeuvre van de Coens komen langs: de onverklaarde ruimteschepen van The Man Who Wasn’t There, een executie in het bos die erg doet denken aan een scène uit Miller’s Crossing, een gesprek tussen een haast bovennatuurlijke moordenaar en een winkelbediende dat hetzelfde beklemmende gevoel ademt als een soortgelijke confrontatie uit No Country for Old Men.

Bovenal heeft Hawley het voor elkaar gekregen om een wereld te scheppen die bevolkt wordt door Coen-achtige personages. Karl Weathers met zijn ferme geloof in samenzweringstheorieën, Peggy Blomquist en haar koppige queeste tot zelfverbetering, de stille, dodelijke, onberekenbare Hanzee, het Camus-lezende winkelmeisje: als ze opeens op kwamen dagen in een film van de Coens zouden ze niet misstaan.

Kumiko was iets meer uit de toon gevallen. Het hoofdpersonage uit Kumiko, The Treasure Hunter heeft weliswaar zoals veel Coen-personages een monomane obsessie, en ze laat zich niet hinderen door enige realiteitszin, maar van geen enkel personage van de Coens is de pijn zo tastbaar. Regisseur David Zellner (die de film overigens maakte met zijn broer Nathan) zit dicht op de huid van de depressieve Kumiko, waardoor je niet voldoende afstand krijgt om om haar te kunnen lachen. Dat maakt de film krachtiger, maar het betekent ook dat de meer humoristische scènes – en de vrolijke muziek onder de eindscène – een beetje schuren. Het is alsof je de Dardennes (nog meer broers!) en de Coens in een blender stopt: hun kijk op de wereld verschilt teveel om een samenhangend resultaat te kunnen verwachten.

Opvallend is dat Fargo voor zowel de serie als de film als inspiratiebron diende. Het is een goede film, zeker, maar de Coens maakten wel meer goede films – en zelfs meer films waarin een koffer met geld verloren raakt. Ligt het aan de unieke setting? Is het omdat Fargo tot No Country for Old Men de enige film was waar ze een Oscar voor wonnen? Of komt het omdat Fargo opent met “THIS IS A TRUE STORY […] At the request of the survivors, the names have been changed. Out of respect for the dead, the rest has been told exactly as it occurred”? Er is niets van waar, natuurlijk, maar als tekst werkt het wel prikkelend.

De broers zijn volgend jaar zelf weer terug: in februari komt Hail Caesar! uit. Gebaseerd op de trailers is het een comedy in de stijl van Burn After Reading en The Hudsucker Proxy: meestal niet hun meest memorabele films, maar ongetwijfeld weer gevuld met hun unieke soort humor. Het blijft zo dat je een film van de Coens binnen een minuut kan herkennen aan de toon, de stijl, aan de personages en het ritme van de dialogen. Maar ondertussen is hun invloed zo ver verspreid dat je wel even moet checken of je niet met één van hun navolgers te maken hebt.