Het voelt een beetje als ramptoerisme: klikken op de facebookpagina van Tarik Zahzah. Ik voelde me direct schuldig, maar was ook gefascineerd. Vooral in zijn filmsmaak: kan je aan de films die een persoon leuk vindt aflezen wie hij of zij is?

Op de lijst van Zahzah staan twintig films. In maar liefst drie daarvan speelt Leonardo DiCaprio de hoofdrol: Inception, the Great Gatsby en the Wolf of Wall Street. Voor iemand die (kennelijk) antikapitalistische ideeën had zijn de laatste twee interessant: las hij ze als verheerlijking van kapitalistische dromen of juist als aanklacht?

Verder valt op dat hij kennelijk houdt van eenzame helden: Gladiator, the Last Samurai, Django Unchained, the Equalizer, de James Bond-films – zelfs Home Alone, eigenlijk. Verder omvat de lijst veel doemdenkerige sciencefiction: Interstellar, District 9, Battle: Los Angeles, Godzilla, tot op zekere hoogte ook Jurassic Park.

Je kan er in lezen wat je wil. De wereld gaat ten onder, en dappere mannen (de enige vrouwelijke hoofdrol vind je in de webserie Drop Dead Gorgeous, op veel manieren een buitenbeetje) zijn nodig om te redden wat er te redden valt. Maar dat is redeneren achteraf. Geconfronteerd met deze lijst zonder context zou ik waarschijnlijk alleen kunnen raden dat de maker een jaar of 19 was – en waarschijnlijk man.

Waarom zo rond de 19? Omdat dat een leeftijd is waarop je al wel wat smaak hebt ontwikkeld, maar nog iets te gevoelig bent voor flashy trucjes. Mijn lijst rond die leeftijd bevatte films die ik nog steeds goed vind (o.a. Casablanca, Eternal Sunshine of the Spotless Mind en Reservoir Dogs) maar ook Donnie Darko, Fight Club, Dogma, en Moulin Rouge!: films waarvan ik nog steeds snap wat ik erin zag, maar die toch iets aan glans hebben ingeboet.

Vooral District 9 en Inception zijn van die films voor negentienjarigen: vol dingen die je niet zo vaak in films ziet, met het soort filosofische en/of maatschappelijke vragen die op je negentiende heel diep lijken.

Achteraf gezien zoek je natuurlijk naar betekenis of diepere lagen die er waarschijnlijk helemaal niet zijn. Uit mijn lijst favorieten – of het nu de lijst van nu is of die van tien jaar geleden – zou je vast ook allerlei onheilspellende dingen kunnen lezen, als er een gepaste context voor werd gegeven.

Ik mag mijn filmsmaak dan in sommige opzichten zien als een uiting van persoonlijkheid, eigenlijk valt er niet zoveel uit een lijstje films of andere culturele producten te lezen. Het is al helemaal lastig zonder meer informatie over waaróm je een zekere film goed vindt, en liefst ook informatie over welke films je juist niet uit kan staan (iets waar de halsstarrige positiviteit van facebook en z’n “likes” geen ruimte voor laat).

Vertel me waar je van houdt, en ik vertel je wie je bent? Was het maar zo. Dan waren dit soort acties wellicht beter te voorspellen (hoewel dat ook weer enge implicaties heeft). Maar hoe zorgvuldig samengesteld je facebook-pagina ook is, het blijft een oppervlakkige afspiegeling van hoe je graag gezien wil worden.